3/03/2019

Vikings

Este texto escribiuse orixinalmente para o blog Sobre as cousas.

Marx, Nietzsche e Freud pasan por ser os tres grandes críticos da modernidade. Marx desvelou que, lonxe das ficcións burguesas sobre as bondades do aforro e o comercio, a violencia é a parteira da Historia e a verdadeira fonte primixenia da acumulación de Capital. Nietzsche riu da moral resignada dos servos, reivindicou a potencia creativa dos señores e determinou que todo responde a unha vontade de poder constitutiva da Natureza. Freud rematou coa idea do individuo autotransparente e sacou á luz o prerracional-monstruoso que habita por tras da nosa consciencia reprimida e sometida ás normas culturais.

Vikings é unha serie de televisión, creada por Michael Hirst, que comezou a súa andaina en 2013. Por que me gusta? Porque atende a esas tres críticas á modernidade co atractivo engadido que lle confire o seu halo de rigor histórico posto ao servizo da ficción cinematográfica (isto é, coa súa seductora promesa de que in illo tempore o mundo real foi diferente ao noso).

O universo psicosocial de Vikings é o propio dunha era que remata e outra que comeza. O interregno no que se consuma a integración da remota comunidade illada nos fluxos de comercio mundial a través da súa propia acumulación orixinaria froito das rapinas e matanzas. A bisagra na que decaen as certezas do mundo pagán, aquel no que un sentido da liberdade primario, feraz, convivía coa inevitabilidade do destino preescrito polos deuses; un fado, este, ante o que toda tentativa de desafío individual resultaba inútil. O de Vikings é o lusco e fusco da expansión irrefreable das relixións monoteístas chegadas de Oriente; credos que, na súa versión cristiá, potenciaban simultaneamente o libre albedrío e un sentimento de culpa inconsolable. O de Vikings é o lapso temporal no que a vontade de poder (e gloria) como único rector da conducta dos señores aínda contiña unha fisicidade e unha inmediatez que se irá perdendo; onde a violencia era sempre violencia exercida ou padecida en primeira persoa e a carne desgarrada, pinchada, mutilada e a calor fétida do sangue, zarrapicado, gurgullante, conformaban ese todo chamado Vida —así, en maiúsculas— canda o sexo, a bebida, a comida. Esa presenza da corporeidade en bruto, onde a Vida era experimentada ata as derradeiras consecuencias, onde non se estendían redes suspendidas a varios metros do chan que amolecesen grallas ou esvaróns e onde o simulacro e a represión apenas xogaban un papel é un dos aspectos que máis atractivo conceden á serie Vikings.

Gozamos das batallas extáticas e crueis, cheas de machadazos e amputacións; gozamos dos catárticos e fecundos sacrificios ancestrais a deidades aínda vivas; gozamos da lasciva promiscuidade redimida de remorsos. Facémolo desde o mol e confortable sofá para sublimar un paso á acción sen retorno que nos está vedado na nosa vida cotiá. O noso mundo é tan despiadado coma o que vemos en Vikings, pero todo se nos aparece en exceso mediado, diferido, acordado, ensaiado, tecnificado.

Gústame Vikings, gústanos Vikings, porque a través das peripecias dos seus protagonistas esquecemos a nosa vulgar, predicible e aletargadora existencia rexida polo paradigma moral da clase media occidental. Gústame Vikings, gústanos Vikings, porque nos fai pensar no Elan do que falaba Bergson e no Ser do que falaba Heiddegger. Porque apela ao súbito, ao impetuoso, ao total. Á parte máis alobada de nós, esa que evita toda domesticación, clasificación e pertenza. O que en nós se agacha, escorrega, embiste, axexa, traba, fode, secreta, súa, xeme… sen medo ao medo.

Gústame Vikings, gústanos Vikings. E faino a pesar de exaltar en nós exactamente os mesmos instintos que excita con eficacia o fascismo en tempos de ira e desconcerto.





Sem comentários: