De rapaz, nun corredor da casa da aldea, penduraba unha fotografía impresa en plástico groso, na que aparecían uns peixes de cores e o fondo dun mar tropical. A peculiaridade daquel obxecto –posiblemente traído polos meus avós da emigración venezolana– era que en función de onde te situases, xurdían máis ou menos peixes e até semellaba que as rochas e a vexetación se arrolasen ao compás das correntes mariñas.
Gustábame ver aquel caribe en miniatura e desque descubrín o seu segredo, non podía evitar bascular levemente a miña cabeza, co fin de experimentar unha e outra vez o marabilloso efecto animado.
Moito tempo despois, cando en Galiza se fixeron tan comúns os bazares chineses coma os canastros de tixolo, volvín ver nun escaparate unha daquelas fotografías móbiles. Desta volta, un Cristo de aspecto nórdico abría ou pechaba os ollos segundo te colocases mais á dereita ou máis á esquerda.
O achado foi traumático. De xeito súbito, comparei a sincera ensoñación que produciran na miña imaxinación infantil os peixes tropicais co riso malévolo e a mirada despectiva que facía nacer en min este nazareno pestanexador.
O paleontólogo S.J. Gould no seu La montaña de almejas de Leonardo, explica como algo tan aparentemente irrelevante coma a popularización dos acuarios domésticos, moda durante a época Victoriana, cambiou para sempre o xeito en que os científicos representaron e ilustraron os fondos mariños nos seus estudos.
Conta Gould que na época de transición de mediados do s. XIX se pasou de representar –cun candor que agora nos produce tenrura– a fauna mariña nadando na superficie das augas case coma se flotasen no ar ou a facelo directamente fóra das augas como se as criaturas posasen durante uns minutos fóra do seu medio para ser inmortalizadas, a debuxalas coa perspectiva en que se miraría se nos situásemos no interior do mar, curiosamente, tal e como se ven os peixes a través dos cristais dun acuario.
Sérvelle esta anécdota a Gould para mostrar como a en teoría “natural”, “obxectiva” “obvia” e “precisa” maneira en que a ciencia, e polo tanto, o ser humano, se conta a si mesma a realidade varía tamén na historia e depende de contextos sociais e das interaccións de mente e ambiente que definen a posibilidade de mellora humana.
Esta é a irreversibilidade inherente a cada nova faceta de coñecemento. Saber sobre algo é perder para sempre aquel estadio que a posteriori chamamos ignorancia (no caso dos peixiños de cores chamariámolo inocencia: algo no que, coma o cabelo, só reparas cando o estás a perder) pero que previamente definiamos cunha palabra tan pouco pretenciosa como normalidade.
Gustábame ver aquel caribe en miniatura e desque descubrín o seu segredo, non podía evitar bascular levemente a miña cabeza, co fin de experimentar unha e outra vez o marabilloso efecto animado.
Moito tempo despois, cando en Galiza se fixeron tan comúns os bazares chineses coma os canastros de tixolo, volvín ver nun escaparate unha daquelas fotografías móbiles. Desta volta, un Cristo de aspecto nórdico abría ou pechaba os ollos segundo te colocases mais á dereita ou máis á esquerda.
O achado foi traumático. De xeito súbito, comparei a sincera ensoñación que produciran na miña imaxinación infantil os peixes tropicais co riso malévolo e a mirada despectiva que facía nacer en min este nazareno pestanexador.
O paleontólogo S.J. Gould no seu La montaña de almejas de Leonardo, explica como algo tan aparentemente irrelevante coma a popularización dos acuarios domésticos, moda durante a época Victoriana, cambiou para sempre o xeito en que os científicos representaron e ilustraron os fondos mariños nos seus estudos.
Conta Gould que na época de transición de mediados do s. XIX se pasou de representar –cun candor que agora nos produce tenrura– a fauna mariña nadando na superficie das augas case coma se flotasen no ar ou a facelo directamente fóra das augas como se as criaturas posasen durante uns minutos fóra do seu medio para ser inmortalizadas, a debuxalas coa perspectiva en que se miraría se nos situásemos no interior do mar, curiosamente, tal e como se ven os peixes a través dos cristais dun acuario.
Sérvelle esta anécdota a Gould para mostrar como a en teoría “natural”, “obxectiva” “obvia” e “precisa” maneira en que a ciencia, e polo tanto, o ser humano, se conta a si mesma a realidade varía tamén na historia e depende de contextos sociais e das interaccións de mente e ambiente que definen a posibilidade de mellora humana.
Esta é a irreversibilidade inherente a cada nova faceta de coñecemento. Saber sobre algo é perder para sempre aquel estadio que a posteriori chamamos ignorancia (no caso dos peixiños de cores chamariámolo inocencia: algo no que, coma o cabelo, só reparas cando o estás a perder) pero que previamente definiamos cunha palabra tan pouco pretenciosa como normalidade.
Sem comentários:
Enviar um comentário