12/02/2011

A ruína europea


John Heartfield, o mestre da fotomontaxe dos anos trinta, nunca se cansou de facer ver aos seus contemporáneos o evidente nexo que unía á crise capitalista do vintenove co auxe do nazismo. Para a posteridade deixou unha icona que é a suma sintética desa idea: a columna vertebral de Hitler é unha ristra de moedas.
Xosé Manuel Beiras afirmaba nunha charla recente que cando pensamos no fascismo dos nosos días non debemos pensar en Le Pen, alguén que representa máis ben aquel fascismo da época de Heartfield, senón en Sarkozy, a transmutación real e moito máis perigosa do fascismo na actualidade. Onte mesmo, o presidente francés e, segundo se ve, vicepresidente non electo da Unión Europea, afirmou a necesidade de refundar Europa (que lonxe queda xa a refundación do capitalismo que propuxera Sarkozy no comezo da crise financeira mundial) a base de disciplina fiscal e vasalaxe á entente franco-alemana. Un non acaba de entender como se pode refundar algo recorrendo á mesma metodoloxía coa que ese algo foi fundado orixinalmente e que sentido ten corrixir o rumo dun monstro nado a partir dun pacto entre tecnócratas facendo outra vez exactamente o mesmo. Pero, malia o chupe de cámara de Sarkozy, sábese que esta nova ditadura do mercado (a dividadura como a chama Francisco Louçã) ten como auténtica cabeza pensante á banca alemana, beneficiaria das burbullas inmobiliarias dos PIGS, ás que alimentou con prodigalidade, e devecente por seguir a cobrar rendas das súas inversións no capitalismo de casino. Tanto é así, que non lle falta razón a Ulrich Beck cando suxire a posible mutación da Unión Europea nun Imperio Alemán; se ben alguén debería recordarlle a este pope da Terceira Vía as certeiras palabras de Francisco Louçã que reproduzo a seguir:


Foi uma amplíssima maioria de governos social-democratas que definiu o pilar fundador do euro, as regras de Maastricht (máximos permitidos de 3% de défice e de 60% de dívida e, ainda mais importante, a obrigação de uma contenção permanente da inflação a níveis insignificantes). Esses dogmas são a origem dos problemas actuais e os instrumentos da direita que governa a União Europeia. Não são precisos outros para a máquina de destruição das regras sociais do Estado-providência.

Este novo reich de prestamistas estaría a levar á práctica a teoría do Grosraum (gran espazo) do xurista nazi Carl Schmitt quen vía a Alemaña como a dominadora natural da Europa continental en loita contínua co dominio anglosaxón dos mares. Esta idea tamén parece resucitar nun recente artigo de Inmanuel Wallerstein no que se dá conta de como o eixo París-Berlín-Moscú está a transportar o gas ruso directamente a Alemaña a través do mar do norte; evitando así pagar calquera peaxe noutro territorio do norleste europeo.
Pero, que poden argumentar os antigos defensores da utopía-UE que nos pedían o voto para un parlamento sen soberanía (así como de dubidosa utilidade) e para ratificar seudoconstitucións nas que se renunciaba a calquera control sobre a economía dos países, agora que os Pétain se multiplican en toda Europa? (A este respecto compre dicir que Rajoy xa está a dar boas mostras de que fará un gran papel como virrei español da nova Vichy).
Estaba realmente xustificado tanto optimismo paneuropeo, tantos vítores a unha superestrutura burocrática que se mostraba candidamente pospolítica precisamente para ocultar o seu caracter antidemocrático? Un non pode evitar recordar a Albert Speer, o arquitecto de cámara do III Reich, quen proxectaba os seus colosais edificios tendo en conta tamén como de estéticas haberían de ser as súas ruínas pasados mil anos. Igual que Speer, é probable que os incautos defensores da UE imaxinasen que os estados-nación non serían máis que evocadores recordos do pasado cando a converxencia europea despregase todas as súas bondades. Porén, cando a dura realidade da segunda guerra mundial evaporou as ensoñacións utópicas de Speer as únicas ruínas que coñeceu o reich foron os feos cascallos de Dresde. Como de terribles serán, logo, as ruínas que deixe tras de si esta ensoñación chamada Unión Europea cando o invento remate de caer a cachos?

Sem comentários: